Thiên Kiến Xác Nhận

 [Cua Hấp Càng Ngang Ngạnh]

Thiên Kiến Xác Nhận - Bạn nhìn thế giới qua lăng kính nào?


Thiên Kiến Xác Nhận


Bạn Đang Nhìn Thế Giới Qua Cái “Đít Chai” Nào??


Hãy đến với bức tâm thư của một con cua và tìm ra câu trả lời của riêng mình!

 

Bức thư đó thế này: 

________________________

Thư Gửi Loài Người.

Con gì tám cẳng hai càng, một mai hai mắt rõ ràng ........

Vâng là con cua. Tôi đây một con Cua, kẻ muốn gửi tới loài người các bạn một thông điệp:

- Bọn tôi KHÔNG HỀ NGANG!!!! Chính loài người các bạn mới NGANG.

Này nhá! Giống loài của tôi luôn tự hào rằng:

- Ê mày ơi! Tao cứng, Cứng như một cái khiên vậy. Nhìn cái mai này đi và đôi càng mơ ước nữa chứ. 

Thế là cái lũ yếu đối đem bộ xương cứng cáp giấu nhẹm vào bên trong lớp da thịt bèo nhèo hèn nhát sẽ phải "gato" lắm luôn. Bọn tôi oai phong là thế, tự hào là vậy. 

Ấy vậy mà loài người các bạn lại chẳng thèm biết đến điều này. Mấy người chỉ biết soi mói vào cái xấu của chúng tôi. Cái gì mà "Ngang như cua" chứ?

Đừng có mà chê bai nữa! Các bạn ấy! ……….. Chẳng "dọc" lắm đâu!

__________________

Từ hồi bé xíu xiu những đứa trẻ đã được học về câu chuyện năm gã bói mù xem voi. Nó không phải để dè bỉu và chê bai mấy người có cái nhìn hạn hẹp. Câu chuyện đó nói lên rằng:

Mỗi góc nhìn lại cho ra một kết quả. Và chẳng có gã mù nào đúng hay sai ở đây. Chỉ là thế giới quan của từng người là khác nhau. Cách nhìn nhận từ đó cũng khác nhau. Tôn trọng chứ không nên phán xét!

Một câu chuyện hết sức ý nghĩa. Nhưng…….. chẳng ai thèm ghi nhớ điều này cả.


Bói mù xem voi

Chuyện kể thì nghe cho vui chứ nó cứ như nước đổ đầu vịt vậy. Các bạn, những người lớn tồ tồ ra rồi vẫn cứ cãi qua cãi lại với nhau rằng:

- Ồ không. Mày sai rồi. Ca sĩ này mới là đẹp trai nhất.

- Phở thì chỉ có phở Nam Định mới là phở chuẩn chỉ. Dăm ba cái loại khác chỉ là hàng nhái.

Rồi thì

- Muốn thành công thì phải thế này thế kia chứ như này như nọ thì sai tè le ra rồi.

...........

Ôi ôi! Đừng có mà tranh cãi làm gì mấy cái thứ nhảm nhí ấy. Các bạn có biết là: Chẳng có cái khỉ mốc gì là đúng và sai hết. Mỗi góc nhìn mỗi trải nghiệm lại cho ra những kết quả khác nhau. Cãi cọ về các quan điểm cá nhân là việc vô bổ nhất mà loài người các bạn thường làm. 

Xong rồi mấy người còn bao biện rằng chúng tôi đang tranh luận nữa chứ. Thôi thôi! Cãi cọ là cãi cọ còn bày vẽ màu mè. Càng "tranh luận" thì lại càng tìm ra được bằng chứng bao biện cho cái tôi cá nhân (luôn đúng) bên trong. Và rồi, lẽ dĩ nhiên, các bạn thường kết thúc mớ bòng bong này bằng việc gào vào mặt nhau:

- Mày sai rồi! Tao đúng.

Đừng bao giờ tốn nước bọt cho việc này làm gì hết. Hãy cứ tin tôi đi!

Tranh luận hay cãi cọ?

Tụi cua bọn tôi có một câu chuyện răn dạy điều này, Nó như sau: 

 

Có một vị bác học nọ nuôi hai con chuột. Mỗi lần chúng nhấn vào cái nút trong lồng thì ông sẽ mang thức ăn đến cho nó. Sau thời gian, ông nhận ra rằng:

- Mình thật là hoành tráng khi huấn luyện thành công hai con chuột này. Chúng đã biết cần nhấn nút khi đói.

 

Nhưng vị bác học đó lại chẳng biết điều mà hai con chuột này thủ thỉ với nhau rằng:

- Ề, mình huấn luyện được lão già lẩm cẩm kia rồi! Mỗi lần chúng ta nhấn cái nút xiu xíu này lão sẽ đem đồ ăn đến mà cung phụng cho chúng ta.

Thế là hai con chuột lại nhấn nút cái rẹt ngon lành.

 

Cua tụi tôi thấm nhuần bài học này. Thế nên bọn tôi sẽ chả bao giờ sùi bọt lên để mà nói về quan điểm của con cua này lạ hay con cua kia dở hơi. Tôn trọng và tôn trọng.

 

Bộ não loài người vốn chẳng khách quan tí tẹo nào. Huỵch toẹt ra thì là bảo thủ. Cơ mà tôi biết bạn sẽ chẳng thèm tin đâu. Bạn có niềm tin của mình mà. Nó còn cứng hơn cả lớp giáp của tụi tôi ấy chứ. Thế nên tôi sẽ chỉ nhắc nhở nhè nhẹ thế này thôi.

Có một thứ mà không khéo là bạn cũng chẳng biết - một kiến thức tâm lý được chính con người phát hiện và thừa nhận: Thiên Kiến Xác Nhận.

Theo đó: Con người có khuynh hướng ưa chuộng những thông tin xác nhận niềm tin quan điểm của bản thân. Đồng thời cố tình né tránh hoặc chối bỏ các thông tin trái chiều. 

Điều này biểu hiện qua việc thu thập, ghi nhớ thông tin một cách có chọn lọc, hay diễn giải thông tin một cách thiên vị. Lẽ dĩ nhiên các bạn cũng  không quên việc từ chối xem xét các góc nhìn khác.

Sao nào? Kiến thức khoa học của các bạn đó! Đã thấy mình "ngang" tí nào chưa?

Thiên kiến xác nhận.....

Nếu bạn đang tính mua một cái áo nào đó. Có phải là bạn sẽ thấy nó xuất hiện một cách thường xuyên đến bất ngờ hay không? Không có phải vậy đâu, là chính bộ não của các bạn đang tự lừa dối các bạn đấy! Nó vẫn nhìn thấy những cái áo khác, nhưng nó lại cứ chăm chăm vào cái áo bạn định mua.

Và thế là……... nó sẽ săm soi, vạch lá tìm sâu để tòi cho ra bằng được cái áo mà bạn đang muốn.

- Ui chỗ kia có người mặc cái áo mình tính mua kìa. Đẹp ghê! (Thế mấy người xung quanh ở trần hết hay sao mà thấy mỗi cái áo đó?)

 

Hay như:

Bạn tìm mãi mà không thấy một cái gì đó. Tìm cật lực ấy? Xong rồi mẹ bạn sẽ la lên rằng:

- Mắt mũi để đâu mà không thấy hả? Ngay trước mắt đây này!

Và rồi……..đúng là ngay trước mặt thật.

 

Chuyện bình thường phố huyện phải không. Ngay từ đầu thì bộ não đã a dua theo cái ý nghĩ là "không tìm được". Thế nên nó sẽ bảo với mắt của bạn là cứ lờ vật đấy đi dù có nhìn thấy mười mươi đi chăng nữa. 

Cua bọn tôi chả bao giờ thế cả.

 

Bộ não vẫn luôn điều hướng suy nghĩ và cách nhìn nhận của các bạn.

Nếu mà bạn đang hơi bị hào hứng một tí để mà dành ra hẳn một ngày cho việc chơi game. Não bạn sẽ hưởng ứng ngay. Nó sẽ bảo là:

- Ui, chơi game là để giải trí và rèn luyện phản xạ, có phải lúc nào cũng cắm đầu vào mà học với chả hành đâu cơ chứ. Mai đầy thời gian. Bạn bè thì đợi mòn mông để chờ mình thế mà lại đi bỏ rơi tụi nó sao cho được........vân vân và mây mây.

Thấy không. Não loài người các bạn đúng là lươn lẹo. Lý do lý chấu thì có thiếu gì để mà bao biện. Chỉ cần bạn muốn nó sẽ cho bạn cả tỉ tỉ lý do. 

Nó có thèm nhắc đến việc chơi game cả ngày thì ngu người đi chứ có gì mà giải trí. Học hành là việc hàng ngày chứ đâu phải hắt hủi cho hôm sau. Bạn bè cũng đâu cần đến mấy chục tiếng đồng hồ cơ chứ..... Thiên kiến xác nhận vẫn cứ cố tình bỏ qua hoặc là suy diễn lung tung để vừa lòng bạn đấy thôi!

Loài người cứ cho rằng bản thân luôn đúng thế nên các bạn đã luôn đúng còn gì! 

Nếu một đứa trẻ bị tiêm nhiễm rằng nó là đứa ngu ngốc và vô dụng. Nó sẽ luôn quẩn quanh những sai lầm của mình, nhắc đi nhắc lại, dằn vặt từng ngày, diễn giải mọi thứ như thể nó thực sự là một đứa ngốc nghếch vậy. 

Nó đâu có nhớ đến những lần nó đã thật thông minh, hoặc là có thì nó sẽ đổ thừa cho vận may nào đấy. Quên béng luôn mình đã từng xịn sò thế nào. Rồi thì, còn mong muốn gì nữa khi đứa trẻ đó lớn lên thành ra một người……..vô dụng? Chẳng phải nó và mọi người đều tin nó vô dụng còn gì.

 

Các bạn, loài người các bạn luôn nhìn ra thế giới bằng một cái đít chai dày cộp mang tên: Thiên kiến xác nhận. Bạn chỉ thấy những thứ bạn muốn thấy, nghe những lời bạn muốn nghe, đọc những thứ bạn muốn đọc. Những thứ cũ rích - thứ làm các bạn hài lòng. Các bạn đừng có tự lừa gạt bản thân rằng mình  yêu thích sự mới mẻ, thật ra bạn chỉ thích những thứ thỏa mãn cái tôi của bạn thôi, thứ khiến bạn "luôn đúng".

Rồi ngày qua ngày, giờ qua giờ, mỗi người lại tự xây cho mình một vỏ bọc kiên cố về những gì bản thân tin tưởng. Các bạn gọi đó là cái tôi. Một cái tôi không lung lay trước mọi sóng gió.


Túm lại, tôi chỉ muốn nói là: Hãy tem tém việc đề cao quan điểm của bản thân lại. Mở lòng để tiếp nhận những quan điểm mới dù có khác lạ và khó chịu đôi chút. Nó sẽ giúp bạn trở thành người thông thái. Biết nhìn nhận mọi thứ dưới nhiều góc độ, biết đặt mình vào vị trí của người khác để trở nên đồng cảm. Và tất nhiên, đừng có mà gọi tụi tôi là "Ngang như cua" nữa. Loài cua tụi tôi gọi đó là: Đi thẳng. Đi thẳng. Và ……...Đi thẳng. 

Cái gì quan trọng thì nên nhắc lại 3 lần!

----------------------

Tiệm Ăn Tâm Lý 
Bạn đã tìm ra cái “đít chai” của bản thân chưa? Tớ có khá nhiều . Nó……...ví dụ như là: 

- Cà chua kho vợ nấu là ngon nhất, ngon nhất trần đời này. Và chẳng có thứ quái quỷ gì có thể ngon bằng. 

Còn bạn thì sao? Bạn có những cái đít chai nào? Cùng chia sẻ và thảo luận nhá! 

Bây giờ thì……...

Chúc Quý Khách Ngon Miệng! 

____________________

Fanpage: Tại Đây! 

Youtube: Tại Đây! 

Spotify: Tiệm Ăn Tâm Lý

Xem thêm các hiệu ứng tâm lý thú vị khác: Tại đây!