[Sủi Cảo Rán mắm]
Lý Do To Hơn Mục Đích.
Nếu có thể tạo ra một nhân vật hư cấu, tôi muốn đặt tên cho nó là Hamster Hoạnh Hẹo. Nghe cái tên thôi thì bạn cũng biết nó khó ưa thế nào rồi đấy. Không chỉ vậy, nó còn là một đứa máy móc có thừa.
Này nhé! Nó không có lẩn khuất như bọn chuột nhà đâu. Con chuột này kè kè bên bạn và tôi mọi lúc. Và đúng là vậy đấy, mọi lúc. Nó xuất hiện bất cứ khi nào chúng ta quyết định làm gì đó. Từ những việc bé ti ti như đánh răng, rửa mặt hay mở điện thoại lướt lướt, đến những thứ lớn lao như: "Mình sẽ làm gì trong năm tới"; "Ước mơ sau này của tôi là gì?"; Cô gái này có phải là định mệnh?"........ Câu nói cửa miệng của nó là: Tại Sao? Nó đòi hỏi lý do cho mọi hành động của chúng ta. Nó vừa mới hỏi tôi rằng: "Đấy có phải nguyên nhân tôi gọi nó là con chuột hoạnh họe?".
Bạn hoàn toàn có thể hình dung nó như là một đứa trẻ lên ba với hàng hà sa số các câu hỏi. Thật hết sức phiền phức. Nhưng bạn đừng có mà hiểu lầm. Bởi vì ngay từ khi sinh ra con chuột này đã đi theo chúng ta rồi. Nó thân quen đến độ chúng ta còn chẳng nhận ra được sự có mặt của nó nữa. Chẳng ai nhận ra cả.
 |
| Cách thuyết phục |
Cũng mới đây thôi khi tôi biết đến nhà tâm lý học Ellen Langer và thí nghiệm của cô thì thì tôi mới biết đến con chuột của mình. Hóa ra nó cũng đáng yêu và ngây thơ lắm!
Trong một thí nghiệm, cô nhập vai hàng người đang đứng xếp hàng để photo tài liệu.
- Xin lỗi, tôi có 5 tờ giấy. Tôi có thể sử dụng máy photo trước được không?
60% người được hỏi đã đồng ý.
Khi cô thay đổi lời đề nghị bằng một cách khác:
- Xin lỗi, tôi có 5 tờ giấy. Tôi có thể sử dụng máy photo trước được không? Vì tôi đang rất vội.
Lần này có tới 94% người đã nhường cho cô sử dụng máy trước.
Trong cách hỏi đầu tiên, Hamster Hoạnh Họe bắt bẻ rằng: "Sao tôi phải nhường máy cho cô ấy sử dụng trước cơ chứ?". Và bởi vì nhà tâm lý học của chúng ta chẳng đưa ra được lý do nào cả nên nhiều người đã trả lời là "Không". Nhưng ở cách hỏi thứ hai, khi thêm vào lý do ở cuối lời đề nghị, "Vì tôi đang rất bận". Hamster bị bắt bài nó đã có câu trả lời cho câu hỏi của mình. Kết quả là, có tới tận 94% người được hỏi đã đồng ý.
Có vẻ như, việc thêm vào một lý do là cách để thuyết phục bé Hamster này.
Bộ não của chúng ta luôn khát khao trở thành người đúng ở cả góc độ tâm lý lẫn hành vi. Vì thế nó luôn cần lý do cho mọi hành động. Bạn có thể hình dung chứ? Công việc này thực sự quá tải với bộ não bé nhỏ của Hamster. Thế nên để thuyết phục ai đó, hãy cho họ một lý do cụ thể. Điều này giúp bé Hamster không bị quá tải với công việc của mình. Đồng thời gia tăng xác xuất thành công của lời đề nghị.
Nhưng mà bạn, thí nghiệm kia chưa có kết thúc, và tôi thì chưa đả động gì đến tính cách máy móc của con chuột này. Đây mới thực sự là phần hay ho để chúng ta tìm hiểu.
Một lần nữa nhà tâm lý học của chúng ta thay đổi lời đề nghị.
- Xin lỗi, tôi có 5 tờ giấy. Tôi có thể sử dụng máy photo trước được không. Vì…..tôi cần photo chúng.
Hơi bị mắc cười nhưng lời đề nghị này chẳng đưa ra một lý do cụ thể nào cả. Tôi không thể nào nói rằng, tôi cần dùng máy photo trước vì tôi cần photo. Nội dung của nó hoàn toàn giống với lời đề nghị đầu tiên. Nhưng bất ngờ thay, 93% người được hỏi đã đồng ý.
Tại sao lại có sự khác biệt này? Hamster của chúng ta không có bất cứ lý do gì để chấp thuận. Đã có sự khác biệt nào giữa cách đưa ra lời đề nghị ở lần thứ ba và lần thứ nhất?
Hóa ra, chìa khóa của vấn đề nằm ở từ "vì".
Không chỉ mang vẻ khó ưa bản chất, Hamster Hạnh Hẹo còn có trong mình sự máy móc nhất định. Chỉ bằng cách nhắc lại mục đích và thêm từ "vì" phía trước, nó đã đủ để khiến Hamster tin rằng đó là lý do của lời đề nghị.
Giờ thì bạn đã biết điểm yếu của con chuột này rồi đấy. Khi muốn thuyết phục ai đó, hãy cho họ một lý do hoặc đơn giản là một thứ gì đó có vẻ như là một lý do. Ai cũng cần lời giải thích cho hành động của mình mà!
