[Mì Cay Chuyên Toán] - Hiệu Ứng Chim Mồi (phần 2)
 |
| Hiệu Ứng Chim Mồi |
Điền dấu >; < hoặc = vào chỗ trống: 1kg ........1 lít.
Sẽ là trò con nít nếu so sánh 1kg với 3kg. Đơn giản cả hai cùng nằm trên một thang đo - khối lượng. Nhưng cuộc sống không phải lúc nào cũng dễ dàng như toán tiểu học. Đôi khi chúng ta bắt gặp trường hợp phải so sánh hai thứ không cùng một thước đo nào cả.
Thử tưởng tượng, tôi đem đến cho bạn hai chiếc bánh. Hãy tạm gọi bọn nó là "bánh lớn' và "bánh xịn" đi.
Chiếc "bánh lớn" có vị được đánh giá là khá ngon. Trong khi chiếc "bánh xịn" bé xíu xiu khi đem so sánh với "bánh lớn", nhưng được cái nó có vị cực kỳ ngon. Bạn sẽ chọn lấy chiếc bánh nào cho mình?
Đây chính là trường hợp chúng ta phải so sánh giữa hai đặc điểm không cùng nằm trên một thước đo. Một bên là số lượng bên còn lại là chất lượng.
Nếu bạn giống tôi, hơi bị dễ nuôi một tí, có thể bạn sẽ chọn chiếc "bánh lớn". Ngược lại với những người sành ăn, số lượng không phải là thứ họ quan tâm. Chiếc "bánh xịn" với vị mê ly mới là thứ họ thích. Hoặc có một vài người, họ chẳng cần chọn gì cả, đơn giản là cái nào cũng được. Dù sao mấy chuyện vặt vãnh này thì chẳng cần lưu tâm.
Nhưng hãy đến với một ngày lễ phát quà khác của cửa tiệm chúng tôi. Lần này tôi sẽ đem phát "Gấu yêu" cho những ai đang FA. Bạn sẽ được hỏi là:
- Bạn thích người ấy có vẻ ngoài bắt mắt hay một người thông minh dí dỏm.
Đây có lẽ lại là một câu hỏi khó, khó dã man ấy! Chẳng còn vặt vãnh tí nào!
 |
| Decoy effect |
Chúng ta vẫn thường bị vướng vào những tình huống như thế trong cuộc sống dù là nó to tác hay bé cỏn con. Và rồi, có thể chúng ta chọn cái này và hối hận vì đã không chọn cái kia. Giá mà tôi đã chọn.... giá mà tôi...... giá mà.....Giá mà xào với thịt bò thì ngon phải biết.
Sự lưỡng lự của chúng ta không chỉ làm mỗi chúng ta suy nghĩ. Những người kinh doanh họ cũng lo sợ chẳng kém tí nào. Thử nghĩ mà xem. Bạn đi mua áo và có hai lựa chọn. Hoặc là một cái áo đắt lòi tói nhưng xịn sò khủng khiếp, cái kia thì rẻ hơn nhưng tất nhiên là không thể ưng ý bằng. Thế rồi não bạn bắt đầu bối rối.
- Mình có nên chết đói để có cái áo lung linh kia không? Hay là cứ ăn cho đã và mặc một cái áo đẹp tem tém thôi nhỉ?
Thường thì, khi chúng ta bối rối, chúng ta lại chẳng quyết định được gì cả. Cuối cùng, cứ cầm tiền trong tay cho ăn chắc.
Vậy là cửa hàng đã bị hụt mất một khách mua. Điều này chẳng vui vẻ tẹo nào. Họ không thể chỉ bán toàn đồ bình dân, cũng không thể bán nguyên hàng chất lượng. Luôn có người này, người nọ kia mà. Vậy nên, họ nghĩ ra một cách thức điều hướng sự lựa chọn. Thứ có thể giúp chúng ta so sánh giữa giá cả và chất lượng. Có thể so sánh mấy thứ phiền phức không cùng thang đo. Và đó là phiên bản nâng cấp của Hiệu Ứng Chim Mồi.
Nếu tôi thấy bạn đang băn khoăn giữa hai cái áo kia, tôi sẽ đem ra một cái bình dân nhang nhác cái bạn đang đắn đo rồi chào hàng. Trong khi đó tôi sẽ đội giá cái áo thứ ba kia lên gần bằng cái áo đắt tiền.
Nhanh chóng, bộ não tinh ranh sẽ bắt đầu so sánh: "Ôi cái áo cùi bắp này mà đắt thế cơ á. Cái áo lung linh kia có khi lại rẻ ấy chứ. Nên mua hay không nhỉ? Rẻ mà. Hừm.....Mua".
Vậy là, bằng cách thêm một lựa chọn thứ ba, việc so sánh hai lựa chọn vốn dĩ không thể đã trở nên khả thi.
Nếu có hai lựa chọn không thể so sánh A và B. Việc thêm lựa chọn thứ 3 -C, gần giống A nhưng thua thiệt trông thấy khi so sánh với B, sẽ khiến việc so sánh trở nên dễ dàng hơn. Vì A và B là không thể so sánh. Nhưng A thì hao hao C, trong khi C lại rõ ràng thua thiệt so với B. Điều này khiến cho lựa chọn B, bỗng chốc trở nên vượt trội hơn hẳn, không chỉ trong mối tương quan giữa B và C mà còn trong tổng thể ba lựa chọn.
 |
| Logic của Chim Mồi |
Phương pháp này được sử dụng rất nhiều trong việc buôn bán các mặt hàng, dịch vụ có giá trị cao như đào tạo, điện tử, du lịch, hay bất động sản.
Một lần nữa, Hiệu Ứng Chim Mồi lại cho chúng ta thấy cách nó thao túng hành vi người tiêu dùng một cách vô cùng tinh vi chỉ bằng cách thêm vào 1 lựa chọn thứ 3 "mồi nhử" kém hấp dẫn. Và đây mới chỉ là một trong số rất nhiều các thủ thuật tâm lý trong kinh doanh. Đó là lý do tôi luôn nói rằng, những tay bán buôn đều là những bậc thầy tâm lý.
Chúc Quý Khách Ngon Miệng!
Phần 1: Tại Đây!
____________________
Youtube: Tại Đây!
Fanpage: Tại Đây!
Xem thêm các hiệu ứng tâm lý khác: Tại đây!
Xem thêm các bài viết cùng chủ đề kinh tế học hành vi: Tại đây!
